woensdag 5 februari 2025

Besloten hofje

Afgelopen week waren we met de kozijns en nichten op museumbezoek in Mechelen. Na het Kunstuur en een gezellige maaltijd trokken we naar het Hof van Busleyden waar op de bovenste verdieping een unieke collectie van Mechelse ‘Besloten Hofjes’ tentoongesteld wordt. Nergens ter wereld zijn zoveel Hofjes samen te zien. Ze werden helemaal gerestaureerd en zijn weer in hun volle glorie te bewonderen. De unieke, religieuze kunstvorm ontstond tijdens de late middeleeuwen in de Lage Landen. De naam verwijst naar de hortus conclusus, ‘besloten tuin’ uit het Hooglied in de Bijbel. In Hooglied 4:12 bezingt de bruidegom zijn bruid als een hortus conclusus. De voorstellingen die worden weergegeven kunnen ook op andere religieuze beelden betrekking hebben: de uitdrukking 'besloten tuin' of 'besloten hof' kan verwijzen naar de Hof van Eden, een tuin in of gelijk aan het Paradijs uit Genesis. Het zijn rijk gevulde retabelkastjes die paradijselijke tuinen verbeelden. Ze worden afgewerkt met zijden bloemen, houten sculpturen, medaillons, relieken en inscripties. Je kan er met je gedachten in verdwalen.
Dit Besloten Hofje, met Sint-Elisabeth, Sint-Ursula en Sint-Catharina is een van de mooiste en best bewaarde voorbeelden van deze kijkkastjes uit de zestiende eeuw. Drie vrouwelijke heiligen sieren deze retabelkast. Je ziet Sint-Elisabeth met haar kroon en boek en een bedelaar aan haar voeten. In het midden staat Sint-Ursula die de elfduizend maagden beschermt terwijl ze de drie pijlen vasthoudt die haar gedood hebben. En tenslotte is er Sint-Catharina die het gouden zwaard in haar handen houdt.
Hoeveel geduldige uren in deze Besloten Hofjes gekropen zijn kunnen we alleen maar vermoeden maar het zegt iets van de mystieke beleving van het geloof van deze zusters. Het schouwen van deze Hofjes, terwijl buiten in de stad de drukte van vrijdagnamiddag toenam, was echt een moment van verstilling en rust. Zo kostbaar in onze jachtige tijd.

Pastor Guido

© Guido Vandeperre

maandag 3 februari 2025

Kleine dingen

Geluk, tevredenheid, vreugde: het zit hem vaak in kleine dingen.

Zo mocht ik op de laatste zondag van januari mijn verjaardag vieren bij mijn nichtje/petekind en haar jong gezin. Zij en haar dochtertje van vier hadden een verjaardagcake gebakken, rijkelijk versierd met sterretjes en zo, uitgekozen door de vierjarige. Kaarsjes uitblazen hoorde er natuurlijk ook bij.
Zij had ook nog een mooie nieuwjaarsbrief om voor te lezen, bij wijze van spreken. Altijd een ontroerend moment, vooral omdat ik geen oma ben. Maar zoals ze zei: ‘Jij bent de meter van mijn mama, maar ook van mij.’ Zo eenvoudig kan het zijn.
Vorige was het zoals elke woensdag ‘ontmoetingscafé’ in de pastorie in Evere. Ik was gastvrouw van dienst. Samen kunnen genieten van een kopje koffie met een koekje en een gezellige babbel: het deed deugd en maakte een dag die grijs begonnen was, letterlijk en figuurlijk, weer goed.
U bent er van harte welkom!
In de ‘Week van de poëzie’ voeg ik er graag dit gedicht aan toe.

Geluk
Mensen kunnen over geluk
zoveel hoogdravende dingen zeggen.
Over wanneer je gelukkig bent
en wanneer je het niet bent.
Maar wanneer je niet meer voelt dat op 'n koude winterdag
'n lekkere warme kop soep
(of koffie)
ook al iets met geluk te maken heeft,
dan ben je naar mijn idee
het gevoel van geluk al een beetje kwijt.

Toon Hermans 
Uit: Het water is heerlijk, 1993.)
Pastor Chris

© Chris Ruelens

Geen plek in de herberg

Alhoewel de Kersttijd met het hoogfeest van de Doop des Heren officieel is afgesloten, laat een aantal huishoudens de kerstboom of kerststal staan tot 2 februari. Dan vieren we Maria-Lichtmis zoals de Opdracht van Christus in de Tempel in de volksmond wordt genoemd. Een soort officieus einde van de Kersttijd.
Afgelopen maandagavond merkten we aan den lijve dat de kersttijd nog niet officieus gedaan was: er vond namelijk een ware post-kerstervaring plaats. De Bijbelgroep te St.-Jans-Molenbeek verzamelde zich getrouw aan het einde van de maand op de Karreveldlaan om 20u. Het was donker en koud, maar gelukkig straalde het warme licht uit de pastorie. Echter werd er na vele malen aanbellen niet opengedaan… Daar stonden we dan. Wat nu? Op straat gaat dat lastig… Het is aan de lezer om te oordelen of een kebabzaak een redelijk alternatief biedt.
Gelukkig toonde Marie-Paule zich als een gastvrije ’herbergier’. De Bijbelgroep mocht bij haar thuis plaatsvinden. Daar trokken wij dan naartoe. Enkelen met de wagen, de overigen te voet. Binnen was het knus en warm. In deze aangename sfeer konden we onze gedachten delen over de profeet Micha en de ‘hoop’. Het feit dat we zo dicht op elkaar zaten aan een ronde tafel gaf een andere dynamiek, die verbondenheid uitstraalde. Zo ziet u maar: de Bijbel kan heden ten dage nog steeds verbinding bieden op onverwachte momenten!

Pastor Tijmen

© Tijmen Schouws